به گزارش چی 24 به نقل از آرتنا:
به گزارش سرویس هنرکودک«آرتنا»،آناهیتا غنی زاده کارشناس ارشد کارگردانی و مربی نمایش خلاق سال هاست در این رشته فعالیت کرده و چند سالی ست که به تربیت مربی نمایش خلاق می پردازد.
ازدیگر فعالیت های وی کارگردانی تاتر برای کودکان و نوجوانان ، تالیف و ترجمه ی کتاب های تخصصی از جمله نمایش خلاق ، سه دوره عضویت هیات مدیره ی کانون تاتر کودک و نوجوان خانه ی تاتر، عضویت در هیات های داوری انتخاب آثار و بازبینی جشنواره ی بین المللی تاتر کودک و نوجوان ، استاد تربیت مربی نمایش خلاق در کارگاه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و... را می توان برشمرد.
با آناهیتا غنی زاده درباره ی بحران در آموزش نمایش خلاق به کودکان گفتگویی داشته ایم که می خوانید.
*خانم غنی زاده با توجه به تحصیلات شما در رشته ی تاتر و پژوهش و چاپ کتاب و تجارب سال ها تدریس در زمینه ی نمایش خلاق ، به نظر شما آیا آموزش به کودکان و نوجوان در این رشته در حال حاضر از استاندارد های لازم برخوردار هست؟
معتقدم نمایش خلاق یک تکنیک آموزشی بسیار موثر می باشد کمااینکه ما کسانی که تاتر کار میکنیم معتقدیم اصولاً تاتر ویژگی های فوق العاده ای برای آموزش دارد یعنی از طریق تاتر و نمایش می توانیم آموزش های بسیار زیاد و گسترده‌ای را چه برای کودک چه برای نوجوان وچه برای بزرگسال داشته باشیم.
در مورد نمایش خلاق هم این امر صدق میکند به این معنا که نمایش خلاق یک تکنیک آموزشی فوق العاده است و پتانسیل بالایی برای آموزش دارد اما اینکه آیا واقعا تعریف ما از استاندارد نمایش خلاق و آنچه که در شرایط فعلی ما برای بچه هایمان اتفاق می افتد چه هست خودش بحث بسیار مفصلی را می طلبد .
متاسفانه تاتر و نمایش با کودک و نوجوان و نه برای کودک و نوجوان به دلیل عدم شناخت به صورت محدود در آموزش استفاده میشود به خصوص عدم شناخت بخش های کلان مثل آموزش و پرورش، بهزیستی و ... که هیچ وقت به سراغش نیامده اند. این در صورتیست که نیروهای متخصص و باتجربه بارها این نکته را گوشزد کرده اند و خواهش کرده اند که به گوش مسئولین برسانند که می شود از این ابزار و تکنیک استفاده کرد و حتی آموزش درسی را به کودکان ارایه کرد یعنی مواد درسی را از طریق نمایش خلاق و استفاده از این تکنیک گسترده می توانیم راحت تر و سهل تربه کودکان آموزش دهیم تا لذت ببرند و به درس خواندن علاقمند بشوند.
تعریف استاندارد می تواند خیلی متفاوت باشد چراکه همه ی اساتید و پیشکسوتان به واسطه ی تجارب عملی خودو تلفیق آن با مسایل تئوریکی که در این زمینه به عنوان منبع وجود داردبه تدریس می پردازند اما تا جایی که اطلاع دارم و تکرار و تأکید میکنم همه ی ما بر این باوریم که این تکنیک در امر آموزش به ما کمک شایانی میکند . پرورش ویژگی‌های شخصیتی به خصوص در دهه ی اخیر از مفیدترین نتایج این تکنیک می باشد. اگر فرزندان ما مهارت های فردی اجتماعی و خوب زندگی کردن را داشته باشند به تبع آن زیرمجموعه ی آنها دارا بودن تمرکز، خلاقیت، اعتماد به نفس وگروه پذیری که چهار پایه ی ویژگی های شخصیتی که برای داشتن یک جامعه ی سالم به آن نیازمندیم ، را نیز دارا خواهند بود.
*با توجه به اینکه خود رشته ی تاتر کودک و نوجوان به طور عام فاقد رشته دانشگاهی هست که علاقمندان بتوانند با تحصیل به سمت متخصص شدن گام بردارند چطور میشه توقع داشت که نمایش خلاق متخصص داشته باشه و اساساً پرورش و تربیت متخصص و مربی وظیفه ی چه کسی یا چه نهادی است ؟
در حال حاضر نیروی بسیار زیادی ازجوانان فارغ التحصیل وجود دارند که علاقمندند که در این رشته تخصص و تجربه کسب کنند که خود این مطلب میتواند برای ایجاد یک شغل خوب موثر باشد اما نیاز به حمایت دارد مثل خیلی از تخصص های دیگری که اگر حمایت نشود و پشتوانه نداشته باشد طبیعتاً منسوخ میشود و دیده نمی شود.
شاهد این هستیم که نیروهایی از پیش کسوتان یا مربیان باتجربه ی نمایش خلاق که سال هاست یا تجربه دارند و یا حتی به لحاظ تئوری اشراف دارند ،دوره ها یا کارگاه هایی را برگزار میکنند که علاقمندان دوره ها را می‌گذرانند اما بازهم کفایت نمی کند یعنی این کارگاه ها و دوره های کوتاه قطعیتی به تخصصِ لازم نمی بخشد.
در طول این سال ها بارها به متولیانی مثل منطقه های مختلف آموزش پرورش طرح آموزش مربیان متخصص را ارائه کرده ام ولی پاسخی دریافت نکرده ام .
به جز آموزش و پرورش که می تواند متولی جدی ای در این زمینه باشد و برای پرورش نیرو موثر باشد سازمان بهزیستی می تواند این جریان را نهادینه کند و برای آن بودجه تعریف کند و با برنامه ریزی دقیق به کسانی که در حال حاضربه عنوان مربی نمایش خلاق در مهدکودک ها و پیش دبستانی ها فعالیت میکنند و متاسفانه اکثرا شناخت و حتی شناخت درستی از نمایش خلاق ندارند، آموزش های تخصصی و لازم را بدهد.
یکی از دیگر ارگان های موثر که خودم هم پنج سالی است مشغول به همکاری با آن می باشم کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که در زمینه ی تربیت مربی اقدام به برگزاری کارگاه میکند . این کارگاه ها یا به صورت اعزام استاد به شهرستان ها می باشد و یا به صورت اعزام مربیان شهرستان ها به تهران و برگزاری کارگاه می باشد که بنده هم در هر دو مورد تدریس داشته ام.
با توجه به چنین امکانی برای کانون و سابقه ی طولانی و شناخته شده بودن آن برای مردم چه در امر تربیت کودکان و نوجوانان و چه پرورش مربیان فرهنگی و هنری این ارگان نیز میتواند یکی از گزینه های قوی برای متولی بودن این امر باشد. در غیر این صورت باید به مراکز خصوصی اکتفا کرد که دوره هایی را تعریف کرده اند و در حال آموزش هستند.
*اشاره کردید که نمایش خلاق تکنیک تاثیر گذاری است که می تواند بر شکل گیری شخصیت کودک موثر باشه و با توجه به اینکه نیروی تربیت شده و متخصص در این زمینه کم هست آیا داشتن تخصص مربی بر هدایت کلاس ها تاثیر گذار هست یا خیر؟
متاسفانه در جامعه کودکانمان را بسیار خرد می‌شماریم وبه این نکته توجه نمی کنیم کسی که با کودکان کار می کند باید دارای تخصص باشد و هرکسی به راحتی به این حوزه قدم می گذارد. همیشه پیشنهادم این است که باید عکس این مسأله را در نظر بگیریم یعنی کودکان هر جامعه ای در هر کشوری در هر مقطعی نسل های بعد آن جامعه را می‌سازند بنابراین از اهمیت خاصی برخوردار هستند و به تبع آن چه بهتر که کار آموزشی حتما با تخصص انجام پذیرد و مظمئنا تخصص به اضافه ی تجربه نتیجه ی به مراتب بهتری را دارد. من هیچ وقت منکر تجربه نیستم و هیچ کس نمی تواند منکر تجربه باشد اما منکر تخصص هم نمی توان بود یعنی ما که با نسل آینده طرف هستیم باید به این امر واقف باشیم که کار کردن برای آنها و با آنها نیاز به یک پشتوانه ی تجربی و تخصصی دارد.
بیشترین نکته ای را که برای تاثیر گذاری مثبت و مفید برای کسانی که کم تجربه تر هستند یا در این زمینه مطالعه ندارند تاکید میکنم مسلح کردن خود با مطالعه است که خوشبختانه در شرایط فعلی جامعه ی جهانی دیگر نبود منبع معنایی ندارد . ممکن است به زبان فارسی تعداد معدودی منبع داشته باشیم اما به زبان های مختلف منابع خوبی وجود دارد که می‌توان از آنها بهره گرفت .
این نکته به این معناست که مربیانی که آگاهی و تخصص ندارند نمی توانند با توجه به تجربه و تخصص کم آنقدر که نیروی متخصص و با تجربه کودک در هدایت کودک موفق عمل می کند،موفق باشند.
مثل سپردن کودک به کسی با آگاهی کمتر که ناخودآگاه و ناخواسته ممکن است او را به خطر بیاندازد.
پس مربیان نمایش خلاق چون با روح کودکان سرو کار دارند باید نیروی متخصص و باتجربه و آشنا به مبحث نمایش خلاق باشند.
*خانم غنی زاده نکته ای که در این مبحث باید بهش اشاره بشود و سوال نشده را هم بفرمایید
یکی از دغدغه هایم این است که دارای مرکزی باشیم که موازی کاری هایی که سالهاست انجام می شود و بی ثمر بوده را به سرانجامی برسد.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که از موجه ترین گزینه های متولی بودن نمایش خلاق می باشد و یا دیگر مراکز و افراد فعال گرد هم بیاییم و به توافق نظر و اصول و مبانی مکتوب دست پیدا کنیم تا در راستای هم حرکت کنیم و انرژی های پراکنده رو متمرکز کنیم . افراد و مراکز زیادی هستند که طالب آموختن این فن هستند اما مطلع نیستند .
تشکیل مرکز نمایش خلاق و مدون کردن اصول آن آرزو و دغدغه ای ست که شخصا چند سالی ست برای محقق شدن آن تلاش میکنم اما نیاز داریم از طریق ارگان ها و نهاد های دولتی حمایت بشویم که بتوانیم با پشتوانه ی بهتری این جریان را نه تنها در تهران بلکه درکل ایران جاری کنیم چرا که پرورش ویژگی‌های شخصیتی کودکی می تواند نسلی را بسازد و طبیعتاً آن نسل می تواند برای جامعه ی ایران مفید واقع شود .
به گزارش سرویس هنرکودک«آرتنا»،آناهیتا غنی زاده کارشناس ارشد کارگردانی و مربی نمایش خلاق سال هاست در این رشته فعالیت کرده و چند سالی ست که به تربیت مربی نمایش خلاق می پردازد.
ازدیگر فعالیت های وی کارگردانی تاتر برای کودکان و نوجوانان ، تالیف و ترجمه ی کتاب های تخصصی از جمله نمایش خلاق ، سه دوره عضویت هیات مدیره ی کانون تاتر کودک و نوجوان خانه ی تاتر، عضویت در هیات های داوری انتخاب آثار و بازبینی جشنواره ی بین المللی تاتر کودک و نوجوان ، استاد تربیت مربی نمایش خلاق در کارگاه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و... را می توان برشمرد.
با آناهیتا غنی زاده درباره ی بحران در آموزش نمایش خلاق به کودکان گفتگویی داشته ایم که می خوانید.
*خانم غنی زاده با توجه به تحصیلات شما در رشته ی تاتر و پژوهش و چاپ کتاب و تجارب سال ها تدریس در زمینه ی نمایش خلاق ، به نظر شما آیا آموزش به کودکان و نوجوان در این رشته در حال حاضر از استاندارد های لازم برخوردار هست؟
معتقدم نمایش خلاق یک تکنیک آموزشی بسیار موثر می باشد کمااینکه ما کسانی که تاتر کار میکنیم معتقدیم اصولاً تاتر ویژگی های فوق العاده ای برای آموزش دارد یعنی از طریق تاتر و نمایش می توانیم آموزش های بسیار زیاد و گسترده‌ای را چه برای کودک چه برای نوجوان وچه برای بزرگسال داشته باشیم.
در مورد نمایش خلاق هم این امر صدق میکند به این معنا که نمایش خلاق یک تکنیک آموزشی فوق العاده است و پتانسیل بالایی برای آموزش دارد اما اینکه آیا واقعا تعریف ما از استاندارد نمایش خلاق و آنچه که در شرایط فعلی ما برای بچه هایمان اتفاق می افتد چه هست خودش بحث بسیار مفصلی را می طلبد .
متاسفانه تاتر و نمایش با کودک و نوجوان و نه برای کودک و نوجوان به دلیل عدم شناخت به صورت محدود در آموزش استفاده میشود به خصوص عدم شناخت بخش های کلان مثل آموزش و پرورش، بهزیستی و ... که هیچ وقت به سراغش نیامده اند. این در صورتیست که نیروهای متخصص و باتجربه بارها این نکته را گوشزد کرده اند و خواهش کرده اند که به گوش مسئولین برسانند که می شود از این ابزار و تکنیک استفاده کرد و حتی آموزش درسی را به کودکان ارایه کرد یعنی مواد درسی را از طریق نمایش خلاق و استفاده از این تکنیک گسترده می توانیم راحت تر و سهل تربه کودکان آموزش دهیم تا لذت ببرند و به درس خواندن علاقمند بشوند.
تعریف استاندارد می تواند خیلی متفاوت باشد چراکه همه ی اساتید و پیشکسوتان به واسطه ی تجارب عملی خودو تلفیق آن با مسایل تئوریکی که در این زمینه به عنوان منبع وجود داردبه تدریس می پردازند اما تا جایی که اطلاع دارم و تکرار و تأکید میکنم همه ی ما بر این باوریم که این تکنیک در امر آموزش به ما کمک شایانی میکند . پرورش ویژگی‌های شخصیتی به خصوص در دهه ی اخیر از مفیدترین نتایج این تکنیک می باشد. اگر فرزندان ما مهارت های فردی اجتماعی و خوب زندگی کردن را داشته باشند به تبع آن زیرمجموعه ی آنها دارا بودن تمرکز، خلاقیت، اعتماد به نفس وگروه پذیری که چهار پایه ی ویژگی های شخصیتی که برای داشتن یک جامعه ی سالم به آن نیازمندیم ، را نیز دارا خواهند بود.
*با توجه به اینکه خود رشته ی تاتر کودک و نوجوان به طور عام فاقد رشته دانشگاهی هست که علاقمندان بتوانند با تحصیل به سمت متخصص شدن گام بردارند چطور میشه توقع داشت که نمایش خلاق متخصص داشته باشه و اساساً پرورش و تربیت متخصص و مربی وظیفه ی چه کسی یا چه نهادی است ؟
در حال حاضر نیروی بسیار زیادی ازجوانان فارغ التحصیل وجود دارند که علاقمندند که در این رشته تخصص و تجربه کسب کنند که خود این مطلب میتواند برای ایجاد یک شغل خوب موثر باشد اما نیاز به حمایت دارد مثل خیلی از تخصص های دیگری که اگر حمایت نشود و پشتوانه نداشته باشد طبیعتاً منسوخ میشود و دیده نمی شود.
شاهد این هستیم که نیروهایی از پیش کسوتان یا مربیان باتجربه ی نمایش خلاق که سال هاست یا تجربه دارند و یا حتی به لحاظ تئوری اشراف دارند ،دوره ها یا کارگاه هایی را برگزار میکنند که علاقمندان دوره ها را می‌گذرانند اما بازهم کفایت نمی کند یعنی این کارگاه ها و دوره های کوتاه قطعیتی به تخصصِ لازم نمی بخشد.
در طول این سال ها بارها به متولیانی مثل منطقه های مختلف آموزش پرورش طرح آموزش مربیان متخصص را ارائه کرده ام ولی پاسخی دریافت نکرده ام .
به جز آموزش و پرورش که می تواند متولی جدی ای در این زمینه باشد و برای پرورش نیرو موثر باشد سازمان بهزیستی می تواند این جریان را نهادینه کند و برای آن بودجه تعریف کند و با برنامه ریزی دقیق به کسانی که در حال حاضربه عنوان مربی نمایش خلاق در مهدکودک ها و پیش دبستانی ها فعالیت میکنند و متاسفانه اکثرا شناخت و حتی شناخت درستی از نمایش خلاق ندارند، آموزش های تخصصی و لازم را بدهد.
یکی از دیگر ارگان های موثر که خودم هم پنج سالی است مشغول به همکاری با آن می باشم کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که در زمینه ی تربیت مربی اقدام به برگزاری کارگاه میکند . این کارگاه ها یا به صورت اعزام استاد به شهرستان ها می باشد و یا به صورت اعزام مربیان شهرستان ها به تهران و برگزاری کارگاه می باشد که بنده هم در هر دو مورد تدریس داشته ام.
با توجه به چنین امکانی برای کانون و سابقه ی طولانی و شناخته شده بودن آن برای مردم چه در امر تربیت کودکان و نوجوانان و چه پرورش مربیان فرهنگی و هنری این ارگان نیز میتواند یکی از گزینه های قوی برای متولی بودن این امر باشد. در غیر این صورت باید به مراکز خصوصی اکتفا کرد که دوره هایی را تعریف کرده اند و در حال آموزش هستند.
*اشاره کردید که نمایش خلاق تکنیک تاثیر گذاری است که می تواند بر شکل گیری شخصیت کودک موثر باشه و با توجه به اینکه نیروی تربیت شده و متخصص در این زمینه کم هست آیا داشتن تخصص مربی بر هدایت کلاس ها تاثیر گذار هست یا خیر؟
متاسفانه در جامعه کودکانمان را بسیار خرد می‌شماریم وبه این نکته توجه نمی کنیم کسی که با کودکان کار می کند باید دارای تخصص باشد و هرکسی به راحتی به این حوزه قدم می گذارد. همیشه پیشنهادم این است که باید عکس این مسأله را در نظر بگیریم یعنی کودکان هر جامعه ای در هر کشوری در هر مقطعی نسل های بعد آن جامعه را می‌سازند بنابراین از اهمیت خاصی برخوردار هستند و به تبع آن چه بهتر که کار آموزشی حتما با تخصص انجام پذیرد و مظمئنا تخصص به اضافه ی تجربه نتیجه ی به مراتب بهتری را دارد. من هیچ وقت منکر تجربه نیستم و هیچ کس نمی تواند منکر تجربه باشد اما منکر تخصص هم نمی توان بود یعنی ما که با نسل آینده طرف هستیم باید به این امر واقف باشیم که کار کردن برای آنها و با آنها نیاز به یک پشتوانه ی تجربی و تخصصی دارد.
بیشترین نکته ای را که برای تاثیر گذاری مثبت و مفید برای کسانی که کم تجربه تر هستند یا در این زمینه مطالعه ندارند تاکید میکنم مسلح کردن خود با مطالعه است که خوشبختانه در شرایط فعلی جامعه ی جهانی دیگر نبود منبع معنایی ندارد . ممکن است به زبان فارسی تعداد معدودی منبع داشته باشیم اما به زبان های مختلف منابع خوبی وجود دارد که می‌توان از آنها بهره گرفت .
این نکته به این معناست که مربیانی که آگاهی و تخصص ندارند نمی توانند با توجه به تجربه و تخصص کم آنقدر که نیروی متخصص و با تجربه کودک در هدایت کودک موفق عمل می کند،موفق باشند.
مثل سپردن کودک به کسی با آگاهی کمتر که ناخودآگاه و ناخواسته ممکن است او را به خطر بیاندازد.
پس مربیان نمایش خلاق چون با روح کودکان سرو کار دارند باید نیروی متخصص و باتجربه و آشنا به مبحث نمایش خلاق باشند.
*خانم غنی زاده نکته ای که در این مبحث باید بهش اشاره بشود و سوال نشده را هم بفرمایید
یکی از دغدغه هایم این است که دارای مرکزی باشیم که موازی کاری هایی که سالهاست انجام می شود و بی ثمر بوده را به سرانجامی برسد.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که از موجه ترین گزینه های متولی بودن نمایش خلاق می باشد و یا دیگر مراکز و افراد فعال گرد هم بیاییم و به توافق نظر و اصول و مبانی مکتوب دست پیدا کنیم تا در راستای هم حرکت کنیم و انرژی های پراکنده رو متمرکز کنیم . افراد و مراکز زیادی هستند که طالب آموختن این فن هستند اما مطلع نیستند .
تشکیل مرکز نمایش خلاق و مدون کردن اصول آن آرزو و دغدغه ای ست که شخصا چند سالی ست برای محقق شدن آن تلاش میکنم اما نیاز داریم از طریق ارگان ها و نهاد های دولتی حمایت بشویم که بتوانیم با پشتوانه ی بهتری این جریان را نه تنها در تهران بلکه درکل ایران جاری کنیم چرا که پرورش ویژگی‌های شخصیتی کودکی می تواند نسلی را بسازد و طبیعتاً آن نسل می تواند برای جامعه ی ایران مفید واقع شود .
